ONG ĐEN - 熊蜂

Còn gọi là ong mướp, ô phong, hùng phong, tượng phong, trúc phong.

Tên khoa học Xylocoba dissimilis (Lep).

Thuộc họ ong (Apidae).

Ong đen - Xylocoba dissimilis

Trúc là cây tre, cây nứa, phong là con ong, vì con ong này sống trong đốt tre, cây nứa cho nên có tên.

Còn gọi ong mướp vì thường thấy nó đến hút mật ở hoa mướp.

Hùng là gấu, tượng là voi đều là những con vật to vì ong này so với ong mật thì to hơn như con gấu con voi đối với nhưng con vật khác.

A. MÔ TẢ CON ONG ĐEN

Ong đen có màu đen, thân to và tù, dài chừng 0,5cm, toàn thân có lông mền, màu đen nhạt, phía lưng có lông màu vàng nhạt, chân ngắn, đen, cánh màu lam tím, óng ánh, mềm, nhìn qua được.

Thường sống trong những hốc cây mục hay trong thân cây tre, cây nứa, có thể sâu tới 30cm hay hơn.

Trong thân cây nứa, ong chia thành ngăn, trong ngăn có phấn hoa và mật, đồng thời đẻ trứng.

B. PHÂN BỐ, CHẾ BIẾN

Ong đen sống khắp nơi đồng bằng cũng như miền núi. Tại nước ta còn ít chú ý khai thác.

Tại miền Nam Trung Quốc người ta thường bắt ong này vào mùa thu đông là mùa ong sống trong ống tre nứa. Sau khi biết ong ở đâu, người ta nút kín ống tren hay ống nứa lại. Hơ nóng cho ong chết, chẻ ra để lấy mà dùng.

Ong đen bảo quản dễ mốc mọt, phải sấy cho khô, không nên phơi nắng dễ hỏng và dễ mốc mọt hơn.

Ong đen có thể là một nguồn xuất khẩu, nên chú ý khai thác.

C. THÀNH PHẦN HÓA HỌC

Chưa thấy tài liệu nghiên cứu.

Có thể người ta sử dụng chủ yếu chất độc của nọc con ong, vì ong đen cũng có nọc, đốt cũng đau buốt như ong mật.

D. CÔNG DỤNG VÀ LIỀU DÙNG

Ong đen là một vị thuốc được dùng từ lâu đời trong nhân dân.

Theo tài liệu cổ: Ong đen có vị ngọt chua, tính hàn, không độc; vào 2 kinh Vị và Đại trường. Tác dụng của ong đen là thanh nhiệt, tả hỏa khử phong; dùng trong những trường hợp sâu răng, miệng lở loét, đau cổ họng, trẻ con kinh phong.

Ngày dùng 2 đến 4 con tán nhỏ uống.

Theo tài liệu cổ những người hư hàn, không hỏa không nên dùng.

Chú thích:

   Ngoài con ong đen trên, người ta còn dùng con ong đen Xylocopa phalothorax nhỏ hơn, nhưng không dùng con có đốm trắng ở đầu.